انواع آشکارسازها
روزی که صرف یادگیری چیزی نشود، یک روز تلف شده است.
ناشناس
آشکارساز را میتوان با یک نگهبان مقایسه کرد که پیش از آنکه به بازدیدکنندگان اجازه ی ورود به داخل یک ساختمان را دهد، آنها را بازرسی میکند. آشکارساز کروماتوگرافی قادر است ماهیت و غلظت اجزای شویشی را در جریان فاز متحرک تعیین کند. طیف گسترده ای از آشکارسازها برای برآوردن نیازمندیهای مختلف نمونه در دسترس اند. آشکارسازهای اختصاصی تنها به یک ترکیب خاص پاسخ میدهند و این پاسخ مستقل از ترکیب فاز متحرک است. از سوی دیگر، پاسخ آشکارسازهای خواص توده ای، به تغییرات جمعی در ترکیب نمونه و فاز متحرک بستگی دارد.
ویژگیهای مطلوب یک آشکارساز عبارتند از:
- حساسیت به ماده ی حل شده در فاز متحرک
- حجمهای سلولی کم برای به حداقل رساندن تاثیرات حافظه
- نویز پایین آشکارساز
- محدوده های تشخیصی پایین
- دامنه ی دینامیکی خطی بزرگ
آشکارسازهای اختصاصی
آشکارساز (دتکتور) UV-VIS
آشکارساز UV-VIS متداولترین آشکارساز مورد استفاده است. پاسخ آن مختص یک ترکیب خاص یا گروهی از ترکیب ها است که به وجود گروه های عملکردی جذب کننده ی نور از مولکول های شویشی بستگی دارد. برخی از ترکیباتی که فاقد چنین گروه های جذب کننده ی نوری هستند، میتوانند پس از مشتق سازی پیش ستونی، پاسخ مناسبی به ورود عناصر جذب کننده ی نور دهند.
آشکارساز (دتکتور) DAD
ترکیب تعداد زیادی دیود که به عنوان عناصر آشکارساز عمل میکنند، امکان نظارت همزمان بر بیش از یک جزء جذب کننده را در طول موجهای مختلف فراهم میکند. این امر موجب صرفه جویی در زمان و کاهش هزینه ی حلال های گران قیمت میشود.
آشکارسازهای (دتکتور) فلورسانس FLD
تشخیص فلورسانس حساسیت بیشتری نسبت به آشکارساز UV-VIS دارد. با این حال، تعداد ترکیباتی که به طور طبیعی فلورسنت هستند، در مقایسه با ترکیبات جذب کننده ی نور کمتر است. این محدودیت با مشتق سازی پیش ستونی برطرف میشود.
آشکارساز (دتکتور) طیف سنجی جرمی MS
طیف سنجی جرمی حساسیت و انتخاب پذیری بسیار بالایی را ارائه میدهد. تشخیص بر اساس قطعه قطعه شدن مولکولها توسط میدانهای الکتریکی و جداسازی بر اساس نسبت های جرم به بار مولکوله ای قطعه قطعه شده است. تکنیک LC –MS به دلیل مزایای تفکیک پذیری و حساسیت، عرصه های کاربردی جدیدی را گشوده است.
آشکارساز (دتکتور) ضریب شکست RID
پاسخ، به تغییرات ضریب شکست ترکیبات شویشی در فاز متحرک بستگی دارد. فاز متحرک خود بایستی ضریب شکستی متفاوت از نمونه داشته باشد. برنامه سازی گرادیانی به دلیل تغییرات حاصله در ضریب شکست فاز متحرک امکانپذیر نیست. این آشکارساز حساسیت کمتری نسبت به آشکارساز UV-VIS دارد. کنترل دما ضروری است زیرا این آشکارساز حساسیت حرارتی بالایی دارد. کاربرد معمول این آشکارساز در کروماتوگرافی اندازه طردی است.
آشکارساز الکتروشیمیایی
بر اکسیداسیون یا احیای الکتروشیمیایی نمونه بر سطح الکترود مبتنی است. با این حال، به تغییرات در ترکیب یا دِبی جریان فاز متحرک حساس است.
آشکارسازهای مبتنی بر پراکندگی نور
آشکارسازهای مبتنی بر پراکندگی نور برای تشخیص مولکولهایی با وزن مولکولی بالا مفید هستند. پس از حذف فاز متحرک با عبور از یک منطقه ی گرم شده، مولکولهای حل شده از طریق پراکندگی نور ناشی از اندازه ی مولکولی شناسایی میشوند.
نکته
هرگز به طور ناگهانی فشار را افزایش ندهید یا از محدوده های تعیین شده ی فشار فراتر نروید، زیرا میتواند به دیواره های آشکارساز آسیب برساند.
سه بخش آخر، فعل و انفعالات میان فاز ساکن-ماده ی حل شده، نیازمندیهای فاز متحرک و آشکارسازهای متداول در HPLC را پوشش میدهند. در برنامه ی صدور گواهی، شما تفسیر مفصلی در مورد این موضوع و سایر موضوعات مرتبط خواهید یافت.
بخش بعدی شما را با انواع پمپ ها در HPLC آشنا میکنیم.
